گاهى میگویند: ما که به دولت اسلامى مالیات میدهیم، دیگر خمس و زکات براى چه؟
در پاسخ به این سؤال، به تفاوتهایى که میان خمس و زکات با مالیات است اشاره میکنیم:
تفاوت اول
مالیات، هزینهاى است که شما میپردازید تا دولت، رفاه شما را بیرون منزل تأمین کند. مثلاً بیرون منزل شما بوستانى احداث کند همان گونه که خود نیز در منزل باغچه احداث مىکنید.
هر کسى حیاط منزل خود را موزائیک یا سنگ میکند، به دولت نیز مالیات میدهد تا بیرون منزلش را اسفالت کند.درب منزل خود را قفل میزند، به دولت نیز مالیات میدهد بیرون منزل پلیس بگمارد.در منزل لامپ روشن میکند، به دولت نیز مالیات میدهد تا بیرون منزل، کوچه و خیابان را روشن کند.در منزل کپسول آتش نشانى دارد، به دولت نیز مالیات میدهد تا بیرون منزل ماشین آتش نشانى را آماده داشته باشد.بنابراین مالیات، خرج خود شما میشود و نظیر پولى است که شما در منزل براى زندگى شخصى هزینه مىکنید. با این تفاوت که آنچه در منزل خرج مىکنید مستقیم است و آنچه در بیرون خرج میشود به واسطه مالیاتى است که به دولت میدهید.
تفاوت دوّم
پرداخت خمس و زکات، به عنوان یک عبادت است و در آن قصد قربت لازم است که اگر نباشد عمل قبول نمیشود. بر خلاف مالیات که قصد قربت نمیخواهد و نوعاً با اکراه پرداخت میگردد.
تفاوت سوّم
خمس، زیر نظر عالمترین، محبوبترین، با تقوىترین فردى که با تحقیق انتخاب شده، یعنى فقیه عادل مصرف میشود، بر خلاف مالیات که چنین شرطى در آن نیست و لذا گاهى غیر عادلانه هزینه میشود. به علاوه اتصال طبقه محروم با عالم ربانى زمینه پندپذیرى و اطاعت از خدا و رسول است و فقرا و سایر گیرندگان، چون خمس را از دست جانشین امام زمان علیه السلام میگیرند احساس حقارت نمیکنند.
تفاوت چهارم
در خمس و زکات به پرداخت کننده اعتماد میشود، یعنى اولاً خودش حساب مال خود را میکند نه بازرس و مأمور دولت. ثانیاً کسى را که میخواهد مال خود را به او بدهد انتخاب مىکند که کدام مرجع و عالم متّقیتر باشد. ثالثاً از مصرف آن زیر نظر مجتهد عادل آگاه است و میداند در کجا هزینه میشود.
تفاوت پنجم
در خمس و زکات هدفِ گیرنده، رشد و پاک کردن مردم و هدفِ پرداخت کننده قرب به خداست.
تفاوت ششم
خمس را از مازاد مخارج سالانه میگیرند، ولى مالیات از اصل درآمد مردم گرفته میشود.